Thursday, June 21, 2018

Bota e mbretërve magë

Bashkëbisedim në distancë

  Për D.


























Ti s’mund ta dish çka ndodhur kur Zoti krijoi Edenin,
nuk mund ta dish se ç’pa njeriu i parë në Eden,
historia jote është udhëtim i përmallshëm e lot,
ndarje e pritje pambarim si në legjendën e Ago Imerit.
Vetëdija të ka gjetur në rrugë të largëta
me sytë nga e shkuara,
vetëdija jote po aq mistike sa krijimi yt,
sa ardhja jote në jetë, sa rruga jote në këtë labirint.

Është Eros dhe Thanathos dhe ky është fatpërcaktimi -
të gjitha qytetet dhe gjithë çka mbi dhè notojnë
në amzën e ëmbël të këtyre hyjnive efemere;
ujërat që rrjedhin, pemët, malet, fushat e molepsura,
valët e detit që ke parë nga frëngjitë e anijeve
në detet e panjohur,
mjegullat që ti i ke shquar
nga trenat e perëndimit në ikje,
mbi fantazmat e pemëve në toka të huaja,
stinët që marshojnë në skuadrilje treshe në ekran,
që nga historia e panjohur e Edenit
deri tek çdo supozim tjetër.

Ti s’mund ta dish çka ndodhur
kur Zoti rrafshoi Antlantidën,
Babiloninë, Sodomën, Gomorrën, Pompein,
kur e shtriu rërën në hapësira të pamata në Sahara,
kur oqeanet i dërgoi në të katër anët e botës,
kur Himalajet i ngriti në qiell dhe barkën e Noes
e ngjiti në një luginë të malit Ararat ...
Janë aq gjëra që asnjë pritje s’mjafton për t’i mësuar.
Pritja ime e pashembullt tani po ma kthen gjakun,
nga i kuq bozhuri në të kaltër shprese qiellore.

26 tetor 2016


Ca gjethe ...



Ca gjethe kanë mbetur në rrugë,
në rrugë gjethet i hodhi tetori,
i hodhi tetori me erëra si fugë,
si fugë me dhëmbë aligatori,
aligatori që rri në zemër si gungë,
si gungë që s’hiqet nga kraharori.

Kanë mbetur në shpirt ca dhimbje,
ca dhimbje që lindin të tjera,
të tjera që lindin prapë dhimbje,
prapë dhimbje që lindin ngahera,
që lindin ngahera me dhimbje,
me dhimbje që s’hiqet nga dera.

Ca gjethe në rrugë janë harruar,
harruar si poetë të braktisur,
fare të braktisur dhe të truar,
të truar ende në udhë pa u nisur,
ende pa u nisur për të shkuar,
për të shkuar në tokën e vidhisur.

E ftohtë meit është o mik lavdia,
lavdia e varur mbi kurmin e vdekur,
mbi kurmin e vdekur ku arpia,
ku arpia mes rropullive rri pleksur,
rri pleksur siç rri historia,
historia ku jeta është molepsur.


Mesnatë tetori


Hënë tetori, mesnatës rrëshqasin mjegullat
prapa pemëve të bardha, si fantazma eunukësh
që s’duan të bien në sy.
Nën presionin e heshtjes,
dëgjohet vetëm zhurma e brendshme e kokës,
me tinguj të mbytur ritmik, si gurë
që rrokullisen në thellësi të humnerës.

Në shtretër flenë persekutorët e ditës -
tani ndjen se si ajri i lagësht i natës vjeshtore
të shkërben me kumtin e lirisë …
Në shtretër flenë të gjithë vrasësit e djeshëm,
ndërsa viktimat e tyre,
dritën e fundit kanë marrë me vete në Had
për t’ua kthyer xhelatëve nesër.

Asgjë s’e prish qetësinë e kësaj nate,
veç kërcitjeve të lehta të dyerve të kujtesës.
Në gjumë janë hajdutët, mendjemëdhenjtë,
thashethemexhinjtë, snobët, poetët ...
Flenë të gjithë dhe duken më qiellorë
se asnjëherë tjetër, por këtë gjë ata nuk e dinë …


Në shkretëtirë flenë akrepat,
në oqean flenë radhë oktapodët,
flenë kobrat në selvë.
Natë tetori në gjithë botën,
çdo gjë e ndjen se është diku,
gjithësesi ecën apo fle.
Vetëm mjegulla rrëshqet gjithë druajtje,
thua se mos prish qetësinë …


Tetor 2016



Bota e mbretërve magë


Mbretërit magë sfidojnë shkretëtirën,
zilkat e deveve të tyre tringëllojnë mbi duna.
Njerëzimi, si thnegla - me vegla, pa vegla,
po e kthen rruzullin në një portokalle të qëruar.

Ekosistemi ynë do të durojë edhe ca oreksin,
pastaj thneglat do mësohen të rrojnë me helmin.

Dhe vetë mbretërit magë do të sfidohen
nga shkretëtira pa limit pastaj.
O mbretër magë! O mbretër, o mbretër magë!
Tregojini botës ç’keni parë,
që bota mos ta shohë me sytë e fëmijëve tanë.

Tregojini botës për vetminë
në hapësirën mortume ku dunat grinden me erën.
Tregojini botës për dallgëzimin e trishtuar
të rërës nën dorën e thatë të erës.

16 tetor 2016






Bota e mbretërve magë



Mbretërit magë sfidojnë shkretëtirën,
zilkat e deveve të tyre tringëllojnë mbi duna.
Njerëzimi, si thnegla - me vegla, pa vegla,
po e kthen rruzullin në një portokalle të qëruar.

Ekosistemi ynë do të durojë edhe ca oreksin,
pastaj thneglat do mësohen të rrojnë me helmin.

Dhe vetë mbretërit magë do të sfidohen
nga shkretëtira pa limit pastaj.
O mbretër magë! O mbretër, o mbretër magë!
Tregojini botës ç’keni parë,
që bota mos ta shohë me sytë e fëmijëve tanë.

Tregojini botës për vetminë
në hapësirën mortume ku dunat grinden me erën.
Tregojini botës për dallgëzimin e trishtuar
të rërës nën dorën e thatë të erës.

16 tetor 2016



Requijemi i shkretëtirës


Shkretëtir’ e gjorë, hesht përjetë nën qiellin pa re,
kalojnë stinët mbi të dhe s’i sheh,
kalojnë zogjtë mbi të dhe s’i njeh,
nëpër rërë rreth e rreth shikimin mpreh,
natën ftohet - ngrin dhe ditën nxeh …
Shkretëtir’ e gjorë, hesht përjetë nën qiellin pa re.

Rërë pafund në Nevada, Sahara, Grand Viktoria,
rrëshqet rëra nëpër rërë si pikë loti,
ndonjë akrep baret jerm kot së koti,
hapësirë e mjerë gjer tek Zoti,
e djeg vapa dhe po aq e ngrin i ftohti ...
Rërë pafund në Nevada, Sahara, Grand Viktoria.

Era fryn mbi shkretëtirë - era fryn e lirë, e lirë...
S’ka asgjë, s’ka asgjë, s’ka asgjë ...
Natë e ditë jehon nga toka veç një zë,
si një shpirt i lirë që trupin sapo lë ...
Shpirt’ i vdekur pezull rri përjetë mbi të ...
Era fryn mbi shkretëtirë - era fryn e lirë, e lirë ...

Tetor 2016









Friday, June 15, 2018

Progresion neogotik



(poemë kozmogonike në stil postmodern)



















themeli

vetmi
vetmi gjithandej
vetmi gjithandej në fshatra
vetmi gjithandej në fshatra të varfëra
vetmi gjithandej në fshatra të varfëra e qytete plot shkëlqim
vetmi gjithandej në fshatra të varfëra, qytete plot shkëlqim e kontinente
vetmi gjithandej në fshatra të varfëra, qytete plot shkëlqim e kontinente dhe në botën tonë, 
 me sa duket fare të vetmuar mes materies pa jetë.

oborri

braktisja na buzëqesh me sarkazëm
sarkazëm si gjuhë lavjerrësi në Kullën e anuar të Pizës
në Kullën e anuar të Pizës pizmosin dijetarë të rinj
dijetarë të rinj që tymosin hashash deri në orgazëm.


muret

tastiera fluturuese - delete this folder
delete this folder - absurd mirror
absurd mirror - connect the fjalë
connect the fjalë - with the words,
with the words - rreth e rrotull the world
the world me trumpeta - dum-da-da-da
dum-da-da-da - jasha, more ja.

oxhakët

pasdite
pasdite në perëndim
pasdite në perëndim me tym
pasdite në perëndim me tym të bardhë
pasdite në perëndim me tym të bardhë e të hidhur
pasdite në perëndim me tym të bardhë e të hidhur karbonik
pasdite në perëndim me tym të bardhë e të hidhur karbonik deri në re

kopshti

rrënjë squfuri spërkatin botën me ndryshk - exit please
fjalë të urta vdesin në barkun e pleshtit të kokës - hereabout
mungon një dritare, çatia pikon yje natën - eyewitness
në ekzorcizmin tonë mungon qenia - altogether
gjeografia e krijimit zbulon sekrete të frikshme - impurity
ma ha mendja, s’do ketë botë të tjera më të gjora - ineternity

çatia

kapela
kapela në varreza
kapela në varreza ligjëron
kapela në varreza ligjëron rekujemin
kapela në varreza ligjëron rekujemin e mbrëmjes
kapela në varreza ligjëron rekujemin e mbrëmjes me zë
kapela në varreza ligjëron rekujemin e mbrëmjes me zë a capela

pushim

dita e shtatë është pushim, por nuk është Shabbat
tani po kërkojmë një thërrime ujë në një pikë bukë
kemi harruar të sendërgjojmë një kitchen
kitchen, o kitchen, o kitshen
nuk ka kitchen
të gjitha bëhen copy paste
por jo kitchen
pa kitchen në amshim
duhet rifilluar çdo gjë nga fillimi
good bye

no signal 


Wednesday, June 13, 2018

Requiem për kujtesën



(cikël poetik në gegnisht )


 









Tiber Graku në ândrrën e Gajit

Në stil të âmël gegë

Medet, kaluen do vjet, o Gaj e unë në Tiber tretë,
kurkund n’nji breg s’kam dalë me pa as diell, as hânë,
n’ kllapi më dalin shpesh bashtina e ara shkretë,
gjithkah provincat qi t’mjerëve ua paç dhânë.

Kam mbet’ n’bujanë, nuk di çfarë stine âsht andej,
dhe për senat s’kam marrë mâ lajm qysh kur,
mendoj s’kanë mbetë n’ Romë për popuj mâ plebej,
ajme, t’mjerat krahina qi s’kanë mâ elb as grurë.

Nga dera e Grakut n’provinca presin rish njerëzia,
ajme, o Gaj, n’ Sardejë nevojën s’ta ka kush,
ndoshta n’ Forum të rrinë mbi krye, hem morti e lavdia,
a ndoshta Nazika, n’ Tiber ândrrat t’i përmbush.

Dy herë jam Tiber e jam kudo kah rrjedha shkon,
por, medet si s’më the njiherë si âsht Kornelë hyjnesha;
ajo nânë Grakësh, o vlla, veç marren s’ta duron,
kët’ porosi ma tha dikur, sa togën s’pari vesha.

Mâ shumë se rrjedha n’Tiber po m’ tret, o Gaj dyshimi,
se s’ka për të pasur kurrë mâ paqe Roma,
partitë kanë prijës t’smuet gjithherë nga njifarë krimbi;
primat i drejtë n’ u bâfsh e ke shpatën tek koka.

Nuk mundem mâ, o Gaj, gjithkah m’ ushtojnë veshët,
nga rrjedhë e Tiberit, llumi e vigmat e ksaj bote;
ndoshta do prehem ca, n’se zâni yt i breshërt,
do derdhet n’Kapitol, mbi ogurzij si hobe.

Mars 2016





Paskajore


N’paskajore s’ka mâ fërmim qiejsh pa skaj,
ka mot qi trajtat janë lidhë m’nji trajtë,
çdo gja âsht bukur, por ndoshta edhe njai
tis paskajor kish me e bâ mâ t’prâjtë,

rrjedhën e âmël qi frymon ndër shekuj,
ndër viset shqiptare krejt kudo kah janë,
kish me kânë bash vetë temjani n’tempuj,
n’tabernakull zâ qiellor kish me kânë.

Paskaj paskajores tash po i soset limfa,
limfa e rujetun âmël nga koha e lashtë,
si amforë e vjetër shkapërderdhë n’grimca,
shformohet n’ kujtesë me ritëm t’ avashtë.

Nëntor 2016




Bân ftohtë ...

Bân ftohtë, por bora s’ka me râ,
as kët’ stinë mi dhenat e mardhuna gjithkah,
n’jug fryma e detit pa prâ,
mî fushat e gjâna me amzën e Mesdheut hukat.

N’parzëm nji melankoli sa herë ma bjerr,
krejt paqen e ditve t’panumrueme qi ikin,
i vrazhdë m’fërgllon veriu nëpër terr,
si nji kalë që n’hon me galop e hedh eremitin.

Prej askundit ka me ardhë sosja tinëzisht,
kur s’e pret, kur s’e di, kur s’ta thonë,
pabesia fle n’urrejtje t’rafinueme krejt urtisht,
pret çasin e saj për me u bâ zezonë.

Nëntor 2016




Vjeshta e fundit trojane e Odiseut


Çastisi dhe kjo vjeshtë me shira e stuhi,
skaj fushës Eukrisë mi zall janë shatoret,
si n’atdhe gjithë fiset me plaçkë e me sinore,
tash dhjetë vjet i ha krypa e detit të zi.


Te zgavrat dergjen shpresat, apo shuhen prore;
s’ka ilaç për dhimbjen e fatosave të ri,
me angrra t’coptueme nga Hektor hyjnori,
dhe djelmnia e Trojës me zhgjeta mizore.


Janë djemtë e Mikenës, Itakës dhe Spartës,
djelmnia hyjnore nga Argosi, Eleuzina,
që vdesin n’mjerim pa Deus ex machina,
me plagët e malcueme prej skamit e lëngatës.


Baret Odiseu bregut plim me zgavra,
si kuaj të cofun - disa janë rrënue,
n’bark t’Poseidonit kanë për t’u mbarue,
shitue krejt nga lufta n’qymyr e kadavra.


Vjeshtë reumatizmale. Deti me erë e mnerë, pa Eros -
rreket të përlajë zgavra, shatore e kufoma -
me qindra histori stoike që do harrohen tevona,
përmbledhë thjeshtë në numra enigmatik në epos.

Vjeshtë 2010



Requiem për kujtesën

Babës tem, në vjetin e tij të 92-të të jetës

Që kur vuejtja kujtesën ta ka avanisë,
kaloi do kohë e val’ e detit s’del n’ breg;
s’e marr dot me mend se ç’galaktikë,
ta përgjëron nji lutje nëpër shteg,

t’joshjes s’apeironit qi tebdil,
në asgjânë e tij të fton atje me grep;
paj, medet, rrug’ e gjatë të heq në fill,
ku s’ka pemë, as hije veç gazep.

Ndoshta ktej je velur tash e ne s’e dimë,
janë më shumë qi t’presin në at’ botë,
shpirtna t’fikun, bjerrun mallit shqim -
bân të ikësh prapë e s’ikën dot.

Dhe lufton me muzgun qi dendsohet,
seç shikon dhe nuk e di se ç’âshtë,
ajme s’del në botë askush të shenjtërohet,
muzgun duke sprapsur tej në hânë.

Ajme s’del askush qi dritën prapë ta sjellë,
pak mehlem për avanisjen e kujtesës,
qi si fllugë e humbun nëpër shtjellë,
pezull rri mi hon mes jet-e-dekës.

Tash me mend e marr se si do jetë atëherë,
kur në shteg të zymtë nji ditë do jesh largue;
paj, këtë botë ma të vogël ke me e lânë - heterë,
të pafundme do ta gjesh ku do kesh shkue.

4 shkurt 2016





Lakedemonia


Ullishtat dhe rozgat janë kthye në qymyr kaherë,
vetmitare endet era mbi kolonadat e lashta,
tash çapin këtu veç turistë dhe toka âsht djerrë,
konform rregullave të ashpra.

Lakedemonas hyjnorë, njerëz të rregullit e ligjit!
Në Kretë, a në Delf, bash mirë askush s’e di,
me premtimin hyjnor Likurgu përjetë ju lidhi,
dhe vetë për ligjin ra fli.

Dhe ju spartanë fisnikë qi vdisnit për atdhe,
e mbajtët fjalën e dhânë për pesëqind vjet,
derisa Agjid Arkidamidi prej Plutit u bâ prè,
dhe prapë - secili në qesen e vet.

Prej atëherë, o lakedemonas qi bridhnit me leshnik,
kitonin e praruem athinas do ta shihnit me zili;
vetë Pluti i ndau njerëzit në skamnorë e pasanikë,
të ngopun dhe në uri.

Ullishta të reja tash ka prapë kso ane,
dhe era vjen vërdallë mi gurët e lashtë,
kolonadat dergjen përbri nji murane,
në vdekje të avashtë.

5 mars 2016


Tuesday, June 12, 2018

Shtëpia e Qenies”, poezi Petrit Nika

Nga Petraq Kote & Fran Ukcama


Dyzet e tetë tekstet e veçuara që përbëjnë lëndën poetike të makrotekstit “Shtëpia e Qenies” thurin fuqishëm strukturën e së tërës kuptimologjike, të diskursit ku nejet tij frymon ekzistencializmi i tejkaluar i europerëndimit, ku brenda ekzistencializmit gjallon realizmi i ashpër i pashpirt i jetës shqiptare, me zë shoqëror zërin e Safos së dhimbjes, ku filozofia qoft klasikisht, qoft modernisht formëson vargjet e këngës së saj.



Ndjesia, pëlqesa (e bukur) ajo që në fund të fundit mat masën e artit në një poezi apo në një shumësi poezish e që është një mas e saktë e bukurisë së brendshme të poezisë, poezive, nuk vokaloi, “wow”, kur lexoi “Shtëpia e Qenies”, vëllim poetik, Petrit Nika, 2013 botimet “Ymeraj”, Fier i cili erdhi si një porosi specifike (mesazh) për lexuesit shqiptarë! Ishte i paraprirë mendimi im. Dhe vërtetë nuk u tradhëtova prej paraprirjes mendimore deduktive. Në fund të fundit poeti dhe prozatori Nika, ka vite që krijon për letërsinë e shquar artistike shqiptare duke munduar Sizifin e vetë të ngjitë olimpin, por, olimpasit e pashpirtë të olimpit shqiptar nuk ia njohin, nuk ia parnojnë, ia rrëzojnë “ngarkesën” mesa duket dhe bashkë me ngarkesën edhe Sizifin. Kështu ndodh përjetë edhe me nja katër a pesë poetë të artit poetik fierak të cilët udhëtojnë nëpër këtë Shqipëri letrare me Nikën…
E dija, ai, do të ishte në shtëpinë e vetë të qënies, të qenies së klasit të lartë të qënies… të klasit të krijimit.
Dija ime, po, klithi “Wow!” Klithi se pa aty një leksikostilistikë, një fonostilistikë, një morfostilistikë, një sintaksostilistikë , semantostilistikë të tejkaluar të kodit tonë të shenjtë, gjuhës shqipe. Pa aty një sistem të tërë figurash mendimi, diksioni, ndërtimi, të fjalëve. Në fund të fundit ky marzh ligjërimi e retorike, kjo strukturë e poetikë u gjegjet poetëve të bashkëkohorsisë. Nika kësaj prurje poetike ka paradoksuar me bagazhin e tij gjuhësor, me talentin e tij filologjik një siguri të admirueshme të brezit të vetë. Dyzet e tetë tekstet e veçuara që përbëjnë lëndën poetike të makrotekstit “Shtëpia e Qenies” thurin fuqishëm strukturën e së tërës kuptimologjike, të diskursit ku nejet tij frymon ekzistencializmi i tejkaluar i europerëndimit, ku brenda ekzistencializmit gjallon realizmi i ashpër i pashpirt i jetës shqiptare, me zë shoqëror zërin e Safos së dhimbjes, ku filozofia qoft klasikisht, qoft modernisht formëson vargjet e këngës së sajë.
Mbizotëron në këtë prurje poetike lirika filozofike, lirika e peizazhit, lirika sociale. Parësinë e figuracionit e ka metafora si figurë e fjalëve, aliteracioni figurë e diksionit, ndjek oksimoronia, figurë e mendimit, dhe inversioni figurë e ndërtimit.
Padashur të hyjmë thell në studimin e makrotekstit “Shtëpia e Qenies” të autorit Petrit Nika, mund të themi: …kur poeti “tejkalon vetveten” krijuese siç ndodh të konstatojmë gjuhësisht, filologjikisht për gjat studimeve tekstuale, ai nuk ka bërë gjë tjetër veçse shihet i hyrë ndjesisht në misticizëm dhe operon me talentin e vetë, pikërisht, ajo është poezia artistike, ajo është proza. Kjo gjasë ka ndodhur tashmë me poetin Nika.


Burimi: http://alb365.com/shtepia-e-qenies-poezi-petrit-nika/



Rubrikat

Edhe të burgosurit me dënim të përjetshëm dikur mësohen me faktin se bota jashtë nuk është më e tyre

  Petrit Nika është padiskutim njëri nga poetët me emër të përveçëm, që u shfaq në botën e poezisë shqiptare aty nga gjysma e dytë e vit...

Më të shikuarat